بررسی اثر گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات بر مخارج خانوارهای ایرانی در حوزه انرژی(رويكرد استاني)
محورهای موضوعی :الهام حسين زاده 1 , امیرحسین مزینی 2 *
1 - دانشگاه تربيت مدرس
2 - عضو هيات علمي دانشگاه تربيت مدرس
کلید واژه: فناوری اطلاعات و ارتباطات, مخارج انرژی خانوار, روش داده¬های تلفیقی, داده¬های استانی.,
چکیده مقاله :
امروزه سرمایه گذاري در فناوري اطلاعات و ارتباطات (فاوا) امری اجتناب ناپذیر است، چرا که بر ابعاد مختلف زندگی بشر از جمله اقتصاد اثر می گذارد. با توجه به افزایش سریع جمعیت، افزایش تقاضاي انرژي و محدودیت منابع انرژي یکی از اقدامات اساسی جهت دستیابی به توسعه پایدار در کشورها، بهینه سازي و اصلاح ساختارهاي مصرف انرژي می باشد. با توجه به اینکه بخش خانگی یکی از بخش هاي اصلی مصرف کننده ي انرژي است، یکی از رویکردهاي موثر در کاهش و مدیریت مخارج انرژي خانوارها بهره گیري از قابلیت هاي فاوا است. در این راستا در این مطالعه اثر گسترش فاوا بر مخارج انرژی خانوارهاي شهري ایران با استفاده از روش Panel Data و الگوي GLS طی دوره زمانی 1387-1394 و در قالب داده هاي استانی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج حکایت ازآن دارد که در برخی از مدل ها به صورت موردی اثر کاهشی فاوا بر مخارج انرژی دیده شد. لیکن در اکثر مدل های برآورد شده اثر کاهشی معناداری از فاوا بر مخارج انرژی خانوارها دیده نمی شود. به نظر می رسد عمده دلایل این امر ساختار یارانه ای حاکم بر قیمت انرژی، پایین بودن سهم انرژی در کل هزینه های مصرفی خانوار، نبود فرهنگ صحیح مصرف و... می باشند.
Nowadays, investing in information and communication technology (ICT) is inevitable, because it affects various aspects of human life, including the economy. Due to the rapid growth of population, increasing energy demand, and limited energy resources, one of the basic measures to achieve sustainable development in countries, is optimization and reform of energy consumption structures. Given that the home sector is one of the main sectors of energy consumption, one of the effective approaches in reducing and managing household energy expenditures is to use ICT capabilities. In this regard, in this study, the effect of ICT expansion on energy consumption of urban households in Iran using the Panel Data method and GLS model during the period 2008-2015 and in the form of provincial data has been analyzed. The results indicate that in some models, a significant reducing effect of ICT on energy expenditure was observed. However, in most of the estimated models, there is no significant reducing effect of ICT on household energy expenditure. It seems that the main reasons for this are the subsidy structure governing energy prices, the low share of energy in total household consumption expenditures, the lack of proper consumption culture.
1. س. کریمزادگان, و پ. سلاطین (2017). "تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر اقتصاد سلامت." مدلسازی اقتصادی 37(11): 129-147.
2. ع. قاسمی, و م. پورردبیل (2015). "بررسی تأثیر فناوری اطلاعات وارتباطات بر شدت مصرف انرژی در بخش حمل ونقل." پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران 4(13): 169-190
3. س. محمدزاده, ا. ح. مزینی , و ع. عصاری آرانی (2014). برسی اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات ICTبر مصرف انرژي در ایران (مطالعه موردي بخش حمل و نقل). کارشناسی ارشد, تربیت مدرس.
4. ک. سهيلي, (2007). "الگوهاي تقاضا و تحليل ديناميك تقاضاي انرژي در ايران
5. ن. سعیدی, (2011) "تخمین تابع تقاضاي گازوئیل در بخش حمل و نقل ریلی کشور." فناوري حمل و نقل 17: 1-10".
6. ا. اكبري نعمت, ه. طالبي, و ا. جلائي (2014)"بررسي عوامل اجتماعي و فرهنگي موثر بر مصرف انرژي خانوار پس از اجراي قانون هدفمندسازي يارانه ها (مطالعه موردي: شهر اصفهان)."
7. م. صادقي شاهداني, و م. خوشخوي (2014) "تحليل منابع و نهادهاي اجتماعي موثر بر بهبود رفتار مصرفي خانوار شهري (مطالعه موردي: رفتار مصرفي انرژي)."
8. م. فطرس, و ج. براتي(2011) "تجزيه انتشار دي اکسيدکربن ناشي از مصرف انرژي به بخش هاي اقتصادي ايران، يک تحليل تجزيه شاخص."
9. ا. جلائي, م. بختيار, و ا. اکبري نعمت (2018) "تحليل فضايي تأثير قانون هدفمند سازي يارانه ها بر مصرف انرژي خانوار."
10. م. حشمت¬پور, ع. عصاری آرانی, و ح. صادقي (2011). بررسی بر مصرف برق درکشورهاي منتخب(ICT) اثر سرمایه گذاري فن آوري اطلاعات و ارتباطات. کارشناسی ارشد, دانشگاه تربیت مدرس
11. م. بهمنی, ا. جمشیدنژاد, و م. ص. انصاریلاری (2014). "بررسی عوامل موثر بر مصرف انرژی بخش خانگی استان های کشور." فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی 10(42): 161-181
12. A. Kramers, M. Höjer, N. Lövehagen, and J. Wangel (2014). "Smart sustainable cities–Exploring ICT solutions for reduced energy use in cities." Environmental modelling & software 56: 52-62
13. H. Ishida, (2015). "The effect of ICT development on economic growth and energy consumption in Japan." Telematics and Informatics 32(1): 79-88.
14. P. Sadorsky, (2012). "Information communication technology and electricity consumption in emerging economies." Energy Policy 48: 130-136.
15. ح. صادقي, م. ذوالفقاري, و م. حيدري زاده (2009). "تخمين تابع تقاضاي بنزين در بخش حمل و نقل با استفاده از الگوريتم ژنتيک."
16. س. رزم¬خواه, س. بيشك, و ج. حقيقت (2016). بررسي تاثير استفاده از اينترنت و رشد اقتصادي روي مصرف برق در ايران. کارشناسی ارشد, تبریز.
17. م. محمودزاده, ح. شاه بيكي (2012). "آثار فناوري اطلاعات و ارتباطات بر شدت انرژي در کشورهاي در حال توسعه."
18. کرامتی،, گ. خندان خوانساری، (2014). "تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات مصرف انرژی در ايران " تحقیقات توسعه اقتصاد: 103-126.
19. M. Martiskainen, and J. Coburn (2011). "The role of information and communication technologies (ICTs) in household energy consumption—prospects for the UK." Energy Efficiency 4(2): 209-221.
20. M. Salahuddin, and K. Alam (2016). "Information and Communication Technology, electricity consumption and economic growth in OECD countries: A panel data analysis." International Journal of Electrical Power & Energy Systems 76: 185-193.
21. . F. Collard, P. Fève and F. Portier (2005). "Electricity consumption and ICT in the French service sector." Energy Economics 27(3): 541-550.
22. ا. قلي زاده و ا. ج. براتي "تحليل عوامل موثر بر مصرف انرژي خانگي و برق مصرفي خانوار در ايران: با تاکيد بر بهره وري انرژي."
23. ا. حسین¬زاده, . ا. ح. مزینی و ع. ناصری (2020). اثر گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات بر مخارج سلامت و انرژی خانوار در ایران(رویکرد استانی). کارشناسی ارشد, تربیت مدرس.